rozkładać

rozkładać
rozkładać {{/stl_13}}{{stl_8}}cz. ndk VIIIa, rozkładaćam, rozkładaća, rozkładaćają, rozkładaćany {{/stl_8}}– rozłożyć {{/stl_13}}{{stl_8}}dk VIIa, rozkładaćżę, rozkładaćży, rozkładaćzłóż, rozkładaćżony {{/stl_8}}{{stl_20}}
{{/stl_20}}{{stl_12}}1. {{/stl_12}}{{stl_7}}'rozpościerać coś złożonego, zwiniętego; rozciągać': {{/stl_7}}{{stl_10}}Rozłożyć obrus na stole, koc na trawie, chodnik na podłodze. Paw rozłożył ogon. {{/stl_10}}{{stl_20}}
{{/stl_20}}{{stl_12}}2. {{/stl_12}}{{stl_7}}'rozsuwać, rozstawiać, otwierać coś złożonego, poskładanego, tak aby mogło być używane zgodnie ze swoim przeznaczeniem': {{/stl_7}}{{stl_10}}Rozkładać łóżko, wersalkę. Rozłożyć parasol. Rozłożyć namiot. Rozłożyć gazetę, książkę. {{/stl_10}}{{stl_20}}
{{/stl_20}}{{stl_12}}3. {{/stl_12}}{{stl_7}}'o rękach, ramionach: rozpościerać szeroko na boki w geście wyrażającym zazwyczaj bezradność': {{/stl_7}}{{stl_10}}Rozłożył szeroko ramiona, mówiąc, że nic nie może zrobić. {{/stl_10}}{{stl_20}}
{{/stl_20}}{{stl_12}}4. {{/stl_12}}{{stl_7}}'w odniesieniu do wielu rzeczy: rozmieszczać coś w wielu miejscach, kładąc kolejno': {{/stl_7}}{{stl_10}}Rozkładać serwetki na stołach. Rozkładać towar na wystawie. {{/stl_10}}{{stl_20}}
{{/stl_20}}{{stl_12}}5. {{/stl_12}}{{stl_7}}'rozdzielać wykonywanie czegoś na następujące po sobie etapy; rozplanowywać': {{/stl_7}}{{stl_10}}Umiejętnie rozkładać pracę. Dobrze rozłożył siły podczas biegu. Rozłożył sobie tę robotę na tydzień. {{/stl_10}}{{stl_20}}
{{/stl_20}}{{stl_12}}6. {{/stl_12}}{{stl_7}}'dzielić coś między wiele osób (zwłaszcza jakąś pracę, koszty czegoś); rozdzielać': {{/stl_7}}{{stl_10}}Rozłożyć sprawiedliwie obowiązki między domowników. Rozłożyć koszty remontu na wszystkich lokatorów. Rozłożyć sumę do zapłacenia na raty. {{/stl_10}}{{stl_20}}
{{/stl_20}}{{stl_12}}7. {{/stl_12}}{{stl_7}}'rozbierać jakąś całość na części; demontować, rozkręcać': {{/stl_7}}{{stl_10}}Rozłożyć silnik. {{/stl_10}}{{stl_20}}
{{/stl_20}}{{stl_12}}8. {{/stl_12}}{{stl_7}}'rozdzielać coś na części składowe, wyodrębniać składniki; dokonywać analizy': {{/stl_7}}{{stl_10}}Rozłożyć związek na pierwiastki. Rozłożyć substancję na ciała prostsze. Rozłożyć wyraz na morfemy. {{/stl_10}}{{stl_20}}
{{/stl_20}}{{stl_12}}9. {{/stl_12}}{{stl_7}}'o bakteriach: powodować psucie się, gnicie, rozpad substancji organicznych': {{/stl_7}}{{stl_10}}Bakterie rozkładają odpadki. {{/stl_10}}{{stl_20}}
{{/stl_20}}{{stl_12}}10. {{/stl_12}}{{stl_8}}pot. {{/stl_8}}{{stl_7}}'walcząc z kimś, przewrócić go; rozciągnąć, powalić': {{/stl_7}}{{stl_10}}Przeciwnik rozłożył go na obie łopatki. {{/stl_10}}{{stl_20}}
{{/stl_20}}{{stl_12}}11. {{/stl_12}}{{stl_7}}'działać niszcząco na coś lub na kogoś; psuć, rujnować': {{/stl_7}}{{stl_10}}Choroba rozłożyła go całkowicie. Kult pieniądza rozkłada stosunki międzyludzkie. {{/stl_10}}{{stl_20}}
{{/stl_20}}{{stl_12}}12. {{/stl_12}}{{stl_8}}pot. {{/stl_8}}{{stl_7}}'powodować fiasko czegoś; kłaść': {{/stl_7}}{{stl_10}}Swoją głupotą rozłożył całe przedsięwzięcie. {{/stl_10}}

Langenscheidt Polski wyjaśnień. 2015.

Игры ⚽ Поможем решить контрольную работу

Look at other dictionaries:

  • rozkładać się – rozłożyć się — {{/stl 13}}{{stl 20}} {{/stl 20}}{{stl 12}}1. {{/stl 12}}{{stl 7}} przybierać pozycję leżącą; kłaść się : {{/stl 7}}{{stl 10}}Zmęczony rozłożył się na tapczanie. Potknął się i rozłożył jak długi. Dziewczyny rozłożyły się na kocu leżącym na trawie …   Langenscheidt Polski wyjaśnień

  • rozkładać — 1. Rozłożyć coś na czynniki pierwsze «analizować coś w sposób przesadnie drobiazgowy»: Cały szwadron przyjaciółeczek czeka na nią w kawiarni, gdzie chętnie rozłożą na czynniki pierwsze całe jej życie emocjonalne. Cosm 9/1999. 2. Rozłożyć ręce,… …   Słownik frazeologiczny

  • rozkładać — → rozłożyć …   Słownik języka polskiego

  • rozłożyć — dk VIb, rozłożyćżę, rozłożyćżysz, rozłożyćłóż, rozłożyćżył, rozłożyćżony rozkładać ndk I, rozłożyćam, rozłożyćasz, rozłożyćają, rozłożyćaj, rozłożyćał, rozłożyćany 1. «rozprostować, rozpostrzeć coś złożonego; położyć na czymś rozpościerając;… …   Słownik języka polskiego

  • słać — I ndk XI, ślę, ślesz, ślij, słał, słany książk. «wyprawiać, kierować kogoś dokądś; przekazywać coś komuś w jakiś sposób; wysyłać, posyłać» Słać swaty do kogoś. Ślij czym prędzej gońca! Urzędy słały pismo za pismem. Napisał, że śle już pieniądze.… …   Słownik języka polskiego

  • biwak — m III, D. u, N. biwakkiem; lm M. i 1. «obozowanie, zwykle w namiotach» Biwak harcerski. Biwak nocny. Biwak pod gołym niebem. Spędzić niedzielę na biwaku. 2. «miejsce obozowania, obóz» Rozkładać się biwakiem. Zwijać biwak …   Słownik języka polskiego

  • biwakować — ndk IV, biwakowaćkuję, biwakowaćkujesz, biwakowaćkuj, biwakowaćował «rozkładać biwak; obozować» Harcerze biwakują nad jeziorem. Wojska biwakują w lesie …   Słownik języka polskiego

  • butwieć — ndk III, butwiećwieje, butwiećwiał «o substancjach organicznych: rozkładać się w obecności tlenu pod wpływem bakterii i grzybów; murszeć, gnić, psuć się» Zboże butwieje. Butwiejące pnie, rośliny …   Słownik języka polskiego

  • dekomponować — ndk IV, dekomponowaćnuję, dekomponowaćnujesz, dekomponowaćnuj, dekomponowaćował, dekomponowaćowany «powodować dekompozycję, zmieniać kompozycję czego, zmieniać układ składników jakiejś całości; rozkładać» Dekomponować tekst (odczytu, sztuki… …   Słownik języka polskiego

  • demontować — ndk IV, demontowaćtuję, demontowaćtujesz, demontowaćtuj, demontowaćował, demontowaćowany «przeprowadzać demontaż, rozkładać na zespoły lub części; rozbierać, rozmontowywać» Demontować stare maszyny fabryczne. ‹fr.› …   Słownik języka polskiego

Share the article and excerpts

Direct link
Do a right-click on the link above
and select “Copy Link”